Toekomst niet voorspellen, maar zelf creëren

Ruud Veltenaar
trendwatcher | bevliegeraar | voorzitter steden3hoek | spreker op het Inspiriment 2011

Management in Nederland is te gericht op voorspelbaarheid en zekerheid. De veranderende wereld schreeuwt om een andere aanpak. Nederlandse managers zouden veel meer van ondernemers moeten leren.

Scenarioplanning is zinloos | de toekomst kun je niet voorspellen

In een tijd waarin de veranderingen elkaar steeds sneller opvolgen en de wereld steeds complexer wordt, is de toekomst steeds lastiger te voorspellen. Dit terwijl de manier van werken binnen veel grotere ondernemingen juist gestoeld gaat op de veronderstelling dat we de toekomst kunnen voorspellen door ervaringen uit het verleden te extrapoleren. We investeren met elkaar miljoenen in marktonderzoek, in consultants die ons antwoorden voorzeggen en database analyses om goede keuzen te maken. In een veranderende en onvoorspelbare toekomst heeft dit echter nauwelijks zin. Wanneer we door schade en schande rijker zijn geworden, onderkennen we dit en gaan we uiteindelijk met scenarioplanning aan de slag. Probleem daarbij is dat we ook hierbij veronderstellen dat we de mogelijke scenario’s kunnen bedenken. De veranderende wereld schreeuwt om een andere aanpak. Management in Nederland is nog veel te veel gestoeld op de momenteel eroderende principes van voorspelbaarheid, zekerheid en controle.

De vijf ondernemersprincipes | wat het management snel moet leren

Ondernemers zijn specialisten in het omgaan met onzekerheid en onvoorspelbaarheid. En dankzij wetenschappelijk onderzoek van een Indiase Professor Saras Sarasvathy en Nobelprijswinnaar Herbert Simon zijn er vijf ondernemersprincipes blootgelegd die hen succesvol maakt in een veranderende markt. Deze principes zijn niet alleen bewust te gebruiken door ondernemers maar juist ook te leren door managers.

Wanneer je de toekomst niet kunt voorspellen, dan moet je hem creëren. Maar al te vaak kiezen grotere bedrijven voor een smart-follower rol in plaats van de smart-creator rol. Dit terwijl juist de grotere bedrijven de grotere impact zouden kunnen hebben. Intern ondernemerschap mag niet langer gezien worden als contradictie in terminus. Wie dit zo ziet gedraagt zich als een panda. Een panda heeft zijn hele systeem ingericht op het eten van enkel bamboe, waardoor het lot van het leuke beertje vaststaat.

Nu zijn er veel grotere bedrijven die onder leiding/advies van ’s werelds beste consultancy bureaus blijven specialiseren op de core competence. Vraag is alleen of de cover-your-ass rapporten ook leiden in de juiste richting, en de beste besluiten en acties. Dingen goed doen is heel wat anders dan de goede dingen doen. Het eerste vraagt goed management, terwijl bij het tweede alles draait om ondernemer- en leiderschap.

In toenemende mate verschijnen er zelfs vanuit deze consultancybureaus artikelen die duidelijk laten zien dat onvoorspelbaarheid een gegeven aan het worden is. Het wordt dus echt tijd om het wapenarsenaal tegen deze onvoorspelbaarheid uit te breiden. Managers moeten zich meer en meer gaan gedragen als ondernemer. Ze moeten leren wat succesvolle ondernemers effectief maakt in een onvoorspelbare en onzekere markt. Om van veranderen en vernieuwen over te gaan naar transformeren, moeten we instabiliteit in de organisatie en systemen creëren, anders gebeurt er niets. We moeten onze ambitie naar een niveau brengen waarbij ons gevoel aangeeft dat we het waarschijnlijk niet gaan halen. Pas dan ontstaat de drive en focus en de noodzakelijk om beter samen te werken.

Lees hieronder verder wat de vijf belangrijkste ondernemersprincipes zijn.

Griekenland failliet | wat zijn de gevolgen?

Ruud Veltenaar,
trendwatcher | bevliegeraar | voorzitter steden3hoek.net | spreker op Inspiriment 2011

"Griekenland gaat failliet, de vraag is alleen nog wanneer." Dat zei financieel directeur Bert Bruggink van Rabobank dinsdag tegen Het Financiële Dagblad.

Bruggink zei dat naar aanleiding van de sterke koersdalingen van bankaandelen maandag. Beleggers maken zich steeds meer zorgen dat Griekenland in gebreke zal blijven bij het aflossen van zijn schulden. Ook zijn er zorgen dat kredietbeoordelaar Moody's de kredietwaardigheid van de grote Franse banken verlaagt.

Nieuwe fase aangebroken

Volgens Bruggink is er een nieuwe fase bereikt. "De vraag of Griekenland failliet gaat, is nu voorbij. De vraag is alleen nog wanneer." De financieel directeur zei verder dat "politici de sleutel in handen hebben voor deze crisis". Rabobank-bestuursvoorzitter Piet Moerland zei vorige maand nog dat de leiders van de 17 landen in de eurozone daadkrachtiger moeten optreden om de Europese schuldencrisis te bestrijden.

En nu, wat moeten we doen?

De geruchten dat Griekenland failliet gaat, doen natuurlijk al langer de ronde. Beurs-goeroe Jim Rogers heeft een goede raad voor als het zover is. "Wacht heel even, zodat de volle klap van de gebeurtenis in de koers van de euro is verwerkt en verkoop dan al je beleggingen, goud en deviezen en koop euro's."

12e Vijfjarenplan | China's 'Turning Point'

Ruud Veltenaar, 
trendwatcher | bevliegeraar | voorzitter steden3hoek.net | spreker op Inspiriment 2011 

In maart dit jaar is het twaalfde vijfjarenplan van China gepresenteerd en waarschijnlijk gaat dit plan de geschiedenis in als het meest strategische initiatief van China tot op heden. 

In de kern verandert het plan de essentie van het karakter van het model van de Chinese economie. Het plan voorziet een verschuiving van een economie die gemodelleerd is rond export en investeringen naar een economie die voornamelijk gebaseerd is op binnenlandse consumptie. Deze verschuiving heeft grote implicaties voor China en de rest van Azië en heeft zelfs invloed op de mondiale economie.

Het nieuwe plan forceert China om de kernwaarde proposities van de economie integraal te herzien. Net zoals het Vijfde Vijfjarenplan, welke de basis legde voor hervormingen eind jaren zeventig, en het Negende Vijfjarenplan, welke het startsein gaf voor de privatisering van overheidsdiensten midden jaren negentig, is het Twaalfde Vijfjarenplan revolutionair.

Lees verder, bekijk het vijfjarenmodel en reageer als u wilt.

Wat kost een euro-exit?

"De euro is geen café waaruit je zomaar vertrekt", stelde EU-president Van Rompuy deze week. Toch lijkt een vertrek van Griekenland dichter bij dan ooit. Maar wat zijn de gevolgen?

De eerste knuppel, door een regeringsleider in het hoenderhok gegooid, kwam deze week van premier Rutte. In een brief aan de Kamer stelde hij dat landen die weigeren zich aan de begrotingsregels te houden de eurozone best mogen verlaten. Op termijn zouden eurolanden, als „de ultieme sanctie”, zo’n land ook eigenhandig de muntunie uit moeten kunnen knikkeren, schreef Rutte in een aanmerkelijk stevigere versie van zijn brief voor de opiniepagina van de Financial Times. Dat eruit knikkeren van landen kan op dit moment nog niet. Volgens de regels mogen eurolanden er alleen vrijwillig de brui aan geven, al dan niet na een vriendelijk doch dringend verzoek daartoe. Een vertrek uit de euro betekent dan wel meteen einde verhaal voor het EU-lidmaatschap.

Hoewel we de afgelopen jaren hebben gezien dat de regels rond de euro zo rekbaar zijn als trekdrop – zo zouden eurolanden nooit borg staan voor elkaar, zich natúúrlijk houden aan de begrotingsregels en zou de Europese Centrale Bank écht geen staatspapier opkopen van schuldenlanden – lijkt een gedwongen vertrek uit de euro voorlopig nog een politieke brug te ver.

Griekenland moet direct uit de Europese muntunie

Volgens oud-VVD-leider Bolkestein moet Griekenland zo snel mogelijk uit de Europese muntunie. De steun kan dan wel doorgaan, maar op voorwaarde dat het land zichzelf uit de unie terugtrekt en de oude drachme weer invoert. Daarmee wordt volgens Bolkestein de fout, om Griekenland tot de eurozone toe te laten, weer hersteld. Als dit niet gebeurt, zal de eurocrsis volgens Bolkestein alleen maar erger worden.

Bolkestein zei dit zaterdag in het TV-programma Nieuwsuur. Volgens Bolkestein moeten de Grieken de drachme weer invoeren. Door een flinke devaluatie van deze munt zouden de Grieken weer makkelijker hun producten kunnen exporteren. Doormodderen is in niemands belang, ook niet in die van Griekenland.

Een keerzijde van de devaluatie is dat de buitenlandse schulden van Griekenland zullen toenemen. Volgens Bolkestein zouden eurolanden daarom de looptijd van de leningen moeten verlengen of de rente erop verlagen. Bovendien zou een deel van de schuld moeten worden kwijtgescholden.

Klik hieronder op 'Meer lezen' en bekijk ook het interview met Frits Bolkestein of op reacties als u uw mening wilt geven.

Is er toekomst voor het kapitalisme?

Ruud Veltenaar,
trend watcher | bevliegeraar | voorzitter steden3hoek.net | spreker op Inspiriment 2011
De recente bijstelling van de credit rating van diverse landen en de Europese schuldencrisis vertonen langzaam maar zeker tekenen van de aanstaande Grote Stagnatie.

De massale volatiliteit en scherpe correctie op de beurzen en huizenprijzen raken de wereldwijde financiële markten en wijzen er op dat de meeste geavanceerde economieën op de rand van een double-dip recessie balanceren. De crisis is veroorzaakt door de enorme schulden (en de handel daarin) die landen, banken maar zeker ook de consumenten tot veel te grote hoogte hebben laten oplopen en tonen aan dat we op te ruime voet hebben geleefd en de openbare sector lijkt de problemen niet meer met financiële infusen te kunnen oplossen.

Een combinatie van hoge en nog steeds stijgende olie- en grondstofprijzen, onrust in het Midden-Oosten, de schulden in de eurozone en het technische faillissement van de VS, hebben geleid tot een grote risico-aversie. Feitelijk draaien de economieën in de VS, de eurozone, in de UK en in Japan al geruime tijd hooguit stationair. Zelfs de snel groeiende opkomende markten zoals China en elders in Oost Azië en in Latijns Amerika, en de op export gerichte economieën die afhankelijk zijn van deze markten (Duitsland en het grondstofrijke Australië) ervaren flinke vertraging in economische groei.

De magie van overheidskunstjes is voorbij

Tot vorig jaar konden politici en beleidsmakers telkens een nieuw konijn uit de hoge hoed toveren waarmee een ‘zaagtand’ herstel zichtbaar werd. Fiscale stimuli, zoals het verlagen van de overdrachtsbelasting, zeer lage rente’s, het afboeken van honderden miljarden aan slechte schulden en de miljarden dollars voor reddingsoperaties en de herfinanciering van financiele instellingen zijn allemaal uitgeprobeerd, maar hebben alleen voor uitstel gezorgd. De konijnen in de hoge hoed zijn bijna uitgestorven.