maandag 6 juni 2011

Nederland mist de boot in groeimarkt no. 1

Duurzame economie is een banenmotor. Maar in Den Haag lijkt duurzaamheid dood verklaard, terwijl ondernemers en burgers wel willen.

Duurzame innovatie is de snelst groeiende sector ter wereld. Er ontstaat een nieuwe economie rondom duurzaamheid, in het bijzonder rond schone technologie. Deze sector maakt een stormachtige ontwikkeling door en groeit met zo'n 30 procent per jaar. Landen als China en de VS, maar ook Duitsland, Italië en Denemarken investeren tientallen miljarden dollars per jaar in schone technologie. Nederland blijft hierbij sterk achter met een onderinvestering van circa 1 miljard euro.

Schone energie bepaalt mede de nieuwe economische orde die aan het ontstaan is. Zoals de Amerikaanse president Obama zegt: "Het land dat de schone energie-economie domineert, zal het land zijn dat de wereldeconomie domineert en Amerika moet dat land zijn." Helaas voor Obama en de VS zal deze eer later dit decennium toekomen aan China, simpelweg omdat met de Chinese liquiditeiten alles te koop is, incl. Amerikaanse wetenschappers en technologie.

Schone energie is ook een banenmotor en levert de komende tien jaar zo'n 100 miljoen groene banen op. Er ontstaan nieuwe economische sectoren, zoals elektrisch vervoer, duurzaam bouwen, klimaatadaptief ontwikkelen en biochemie. Dat zijn nu nog niche-sectoren, maar zij kunnen uitgroeien tot de pijlers van een nieuwe, schone economie. En we gaan dingen anders maken, schoon, milieuvriendelijk en gericht op de natuur.

Naast deze duurzame globalisering is er ook sprake van glocalisering, de hang naar lokale worteling. Steeds meer mensen willen voeding, energie en zorg ter hand nemen en niet afhankelijk zijn van globale krachten en bedrijven. In Nederland exploderen lokale en regionale energiebedrijven. Er zijn al ruim 300 initiatieven voor decentrale duurzame energieopwekking.

Ook in het bedrijfsleven is duurzaamheid gemeengoed aan het worden. "Wie niet aan duurzaamheid werkt, heeft als bedrijf over vijftien jaar geen bestaansrecht meer", zei bestuursvoorzitter Paul Polman van Unilever onlangs. Naast zzp'ers en start-ups verduurzamen ook steeds meer grote bedrijven. Dit uit zich niet alleen in hun visie, missie en strategie, maar vooral in hun bedrijfsvoering en businessmodel. De oprichting dit jaar van de Groene Zaak, een soort groen VNO/NCW, met tachtig grote en middelgrote ondernemingen in duurzaam ondernemen, onderstreept dit.

De markt verduurzaamt ook in snel tempo: de omzet van duurzame producten en diensten groeit twee keer zo snel als van normale producten en diensten. Voorbeelden zijn biologische voeding, groene stroom, hybride auto's, energiezuinige wasmachines, zonneboilers, maar ook duurzame aandelen die een aanzienlijk hoger rendement opleveren dan gewone aandelen. Een groep van zo'n 1,7 miljoen mensen ('cultural creatives') propageert een duurzame leefstijl, maar mist een concreet handelingsperspectief: ze willen wel, maar weten niet zo goed hoe en worden ook niet adequaat bediend.

Opvallend is dat deze duurzame grondtoon niet resoneert in Den Haag. Duurzaamheid lijkt daar dood verklaart. Er is een aantal oorzaken: de compromissencultuur in de Nederlandse politiek; de grote invloed van gevestigde belangen; de afhankelijkheid van de overheidsinkomsten van gasgebruik; het ontbreken van innovatieve financiële arrangementen om duurzaamheid te stimuleren. 

Den Haag is vooral bezig met incrementele verandering, in plaats van met radicale, fundamentele verandering. Zo kan het gebeuren dat na al die jaren nog steeds geen 'feed-in' tarief is ingevoerd in Nederland en dat het prachtige burgerinitiatief 'Nederland krijgt schone energie' op formele gronden door de Tweede Kamer om zeep wordt geholpen. En zo wordt er wellicht straks toch weer een kerncentrale gebouwd in Zeeland, waar overigens niets mis mee is als we qua energie niet afhankelijk willen worden van Russisch gas, zoals Duitsland zal overkomen als al haar kerncentrales in 2022 zijn gesloten (klik HIER voor meer informatie over 'het lot van Duitsland').

Hieronder staat een video met groenondernemer Ruud Koornstra, die vertelt waarom innovatie in Nederland zo moeizaam verloopt. Wat denkt u? Juist, de belangen van de grote bedrijven houden alles zo lang mogelijk bij het oude.....


Ruud Koornstra over de problemen in Nederland

Geen opmerkingen: